1 czerwca 2024 roku ruszy rządowy program in vitro zakładający finansowanie medycznego wsparcia zapłodnienia pozaustrojowego i leczenia niepłodności w Polsce!
Nad rządowym programem in vitro pracował zespół 14 ekspertów. Jego celem jest dostęp do procedury in vitro dla par, mających trudności z płodnością. Program ten został oficjalnie ogłoszony przez Minister Zdrowia Izabelę Leszczynę podczas konferencji, która miała miejsce 10 kwietnia 2024 roku.
Minister Zdrowia powiedziała:
„Naszym głównym celem jest równy dostęp do metody in vitro dla par borykających się z niepłodnością. Dzisiaj przywracamy nadzieję, dajemy realną szansę tym wszystkim kobietom i mężczyznom, którzy chcą zostać rodzicami. Program obejmuje również onkopłodność, czyli zabezpieczenie materiału rozrodczego, tych osób, które w przyszłości będą chciały mieć dzieci, ale wpierw muszą poddać się trudnej i często wyniszczającej organizm terapii onkologicznej, która może pozbawiłaby ich szansy na własne dziecko”.
Warto podkreślić, że niepłodność jest klasyfikowana przez WHO jako choroba cywilizacyjna, którą dotkniętych może być na stałe lub okresowo co najmniej kilkadziesiąt milionów par na świecie. Według wyliczeń - niepłodność dotyka blisko 3 mln osób w Polsce!
Główne założenia rządowego programu in vitro, zakładającego finansowanie medycznego wsparcia zapłodnienia pozaustrojowego i leczenia niepłodności są następujące:
- Program in vitro będzie trwał od 1 czerwca 2024 r. do 31 grudnia 2028 r. Z budżetu państwa przeznaczone środki na jego realizacje to w sumie 2,5 mld zł, tj. 500 mln zł rocznie.
- Program obejmuje pary ze stwierdzoną nieskutecznie leczoną niepłodnością w ciągu 12 miesięcy przed zgłoszeniem do programu.
- Z bezpłatnego in vitro będą mogły skorzystać kobiety:
a) do 42. roku życia, korzystające z własnych komórek jajowych lub dawstwa nasienia; do 45. roku życia, jeśli korzystają z dawstwa oocytów lub zarodka,
b) mężczyźni do 45. roku życia.
- Parze, która stara się o dziecko w ramach in vitro, należy się 6 indywidualnych procedur wspomaganego rozrodu, w różnych wariantach:
a) do 4 cykli zapłodnienia z własnymi komórkami rozrodczymi lub dawstwem nasienia;
b) do 2 cykli zapłodnienia z oocytami od dawczyń – z możliwością zapłodnienia 6 komórek rozrodczych w ramach jednego cyklu;
c) do 6 cykli z dawstwem zarodków.
- Program obejmuje pary mające kriokonserwowane i przechowywane zarodki w ramach wcześniej realizowanych procedur.
- Program ma obejmować także wsparcie psychologiczne.
- Program po raz pierwszy zabezpiecza płodność pacjentów z chorobą onkologiczną, która może zmniejszyć szanse na rodzicielstwo, a nawet całkowicie ich pozbawić. Program ten daje praktycznie pełne dofinansowanie tych procedur medycznych – zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Oncofertility, czyli onkopłodność oznacza w tym zakresie pobranie i przechowywanie gamet od pacjentów przed lub w trakcie leczenia onkologicznego (kobiety do 40 roku życia, mężczyźni do 45 roku życia).
Minister Zdrowia Izabela Leszczyna wyjaśniła:
„Oncofertility, czyli onkopłodność jest niezwykle ważna dla młodej kobiety i mężczyzny, którzy leczą się onkologicznie, a chcą w przyszłości mieć dzieci. Terapia przeciwnowotworowa często jest tak agresywna i wyniszczająca dla organizmu, że uniemożliwia pacjentowi rodzicielstwo. Będziemy bankować gamety męskie i żeńskie. Będziemy mrozić komórkę jajową lub plemniki, a w przypadku pary – zarodek.”
Pomimo ogromnego sukcesu i postępu, dalej pozostaje ogromna przestrzeń do pracy nad rządowym programem kompleksowej ochrony zdrowia prokreacyjnego w Polsce. Ogłoszony program polityki zdrowotnej nie zakłada bowiem:
- finansowania badań genetycznych,
- dostępu leczenia dla singielek,
- leczenia dla par jednopłciowych,
- możliwości decydowania o zarodkach.
Po uruchomieniu programu rządowego samorządowe programy in vitro nie znikną. Co więcej, osoby spełniające kryteria kwalifikacyjne mogą wziąć udział w rządowym programie niezależnie od wcześniejszego korzystania z programów samorządowych. Rządowy program in vitro ma w efekcie przyczynić się do wzrostu liczby narodzin dzieci w Polsce.
